KESME KUTUSU DENEYİ

0 1.372 1 dakika okuma süresi

1. AMAÇ
Kesme kutusu deneyi daha çok kohezyonsuz zeminlerin kayma direncini belirlemek için yapılan bir deneydir. Deney basit olduğundan kumlar üzerinde çok defa tercih edilir. Kohezyonsuz zeminler, tanecikleri arasında bir bağıntı yani kohezyonu olmayan zeminlerdir. Bunların kesme mukavemeti tanelerin birbirlerine sürtünmesi ve binmesi ile meydana gelir. Bahsedilen sürtünme yuvarlanma veya kayma sürtünmesi olabilir (Karayolları Genel Müdürlüğü, 1965).

2. DENEYDE KULLANILAN EKİPMANLAR

Kesme Kutusu Makinası
Kare Kesitli Tokmak (Kesme kutusundaki kumu düzeltmek için)
Numune
Düşey ve Yatay Deformasyon Saatleri
Terazi
Kronometre

Kesme kutusu numuneyi içinde tutan 60mm uzunluğunda 60mm genişliğindeki birbiri üzerine oturan iki kare metal parçadan oluşmaktadır. (Bazı kesme kutuları silindir şeklinde de olabilir.) Deney sırasında numune üzerine, düşey yönde bir yükleme yapılır ve kesme kutusunun üst parçasına yatay yük etki ettirilerek hareketi sağlanır. Bu yatay yük elle veya bir motor yardımıyla etki ettirilebilir (Uzuner, 2007).

3. DENEYİN YAPILIŞI
Deney aleti kullanılmaya başlamadan önce kalibre edilir. Kesme kutusunun altlığı deney aletine yerleştirilir. Kesme kutusunun üst parçası alt parçasının üzerine konulur. Kısa vidalar alt parçaya değinceye kadar sıkılır. Uzun vidalar ise alt ve üst parçaların birlikteliğini sağlamak amacıyla fazla sıkmamak üzere birkaç tur çevrilir.
İki kare metal parçadan oluşan bu birleşim deney aletine yerleştirilir. Bu birleşimin ortasındaki boşluğa zemin numunesi gereken miktarda konulur. Numune spatula yardımıyla düzeltilir. Numunenin üzerine tırtıklı kısmı dış tarafa gelecek şekilde metal plaka yerleştirilir. Metal plakanın üzerine tokmak konumlandırılır. Üzerine boyunduruk uygun bir biçimde yerleştirilir ve sabitlenir. Yükleme askısına belirlenen yükler asılır. Uzun vidalar yavaşça çıkarılır. Deplasman saatleri ve yük halkası deformasyon saati sıfırlanır. Deney düzeneği aktif hale getirilir. Yatay deplasman saati 1 tur attıktan sonra ( 1tur 1 mm’ ye karşılık gelir ) yük halkası deformasyon saati takip edilmeye başlanır.